sobota, 14 marca 2020

Ibrahim I


Ibra­him I uro­dził się 5 Listo­pada 1615 roku zmarły 18 sierp­nia 1648 roku. Syn Ahmeda I i Kosem Sul­tan. Ibra­him tra­fił do zło­tej klatki ,mając zale­d­wie 2 lata w sta­rym pałacu. Naj­praw­do­po­dob­niej jedy­nie jako jedyny z braci ze względu na młody wiek miał kon­takt bli­ski z matką pod­czas pano­wa­nia Osmana II. Kiedy jego brat Murad zasiadł na tro­nie, został prze­nie­siony wraz z rodzeń­stwem do zło­tych kla­tek w Top­kapi, gdzie cał­ko­wi­cie z dnia na dzień 8-let­niego Ibra­hima odcięto go od matki. W zło­tej klatce żył 23 lata co odbiło się to na jego psy­chice. Odse­pa­ro­wany na wiele lat od świata i ludzi żył w cią­głym stra­chu przed śmier­cią. Nie wiele wia­domo o życiu Ibra­hima w klat­kach jed­nak po opusz­cze­niu klatki , oka­zało się, że jest on kom­plet­nie nieprzy­go­to­wany do spra­wo­wa­nia wła­dzy. Jego brat na łożu śmierci naka­zał zabić Ibra­hima jed­nak Kosem , powstrzy­mała roz­kaz wie­dząc, iż wtedy straci wła­dze , oznaj­miła Mura­dowi, iż ten nie żyje. Kiedy to w 1640 roku przy­szli po niego posłańce oznaj­mia­jąc mu śmierć suł­tana Murada oraz to iż od dziś tron należy się jemu, Ibra­him nie uwie­rzył im i zamknął się w klatce , bojąc się, iż jest to pod­stęp jego brata. Kosem posta­no­wiła użyć pod­stępu, aby wycią­gnąć Ibra­hima z klatki naka­zała, aby nie poda­wać mu posił­ków, a talerz z jedze­niem usta­wić przed klatką. Wygłod­niały Ibra­him w końcu wyszedł z klatki ,skąd został ,zabrany przez straż­ni­ków do kom­naty Kosem. Męż­czy­zna na­dal nie uwie­rzył w słowa swej matki, naka­zał, aby poka­zano mu ciało zmar­łego brata. Ibra­him, gdy zoba­czył , ciało brata w końcu uwie­rzył ,miał wtedy krzyk­nąć „Hurra! Rzeź­nik Impe­rium nie żyje!”.


Ibra­him na początku swo­jego pano­wa­niu wyka­zy­wał zain­te­re­so­wa­nie pań­stwem i nowymi rze­czami ,które miał uczyć się od Kara Mustafa Pasha. Jed­nak wkrótce prze­ka­zał więk­szość obo­wiąz­ków na swego nauczy­ciela i tak Pasha ,odno­wił pokój z Austria, odzy­sku­jąc zie­mie od Koza­ków usta­bi­lizo­wano walutę oraz wzmoc­nił gospodarkę ,zmniej­sza­jąc prawa Jan­cza­rów i ich liczbę, oraz zmniej­sza­jąc prawa guber­na­to­rów pro­win­cji. Ibra­him miał czę­sto wybie­rać się na prze­chadzki w prze­bra­niu po sto­licy z Pasha i pro­sić go o dobrą obser­wa­cję czego ludzie potrze­bują. Dobre rządy nie­stety szybko się skoń­czyły wraz ze śmier­cią Kara Mustafa Pashy, która swoją drogą była wielką intrygą Tur­han (kobiety Ibra­hima) oraz kilku innych Pashow min. Cinci Hoca Silah­dar i Sul­tan­zade Meh­med Pasha zawarli sojusz ,prze­ciwko Ibra­himowi zbie­rali łapówki i dopro­wa­dzili do egze­ku­cji Kary Mustafy Paszy. Kara Mustafa Pasha kil­ka­krot­nie miał pro­sić suł­tana o, zwo­nie­nie z funk­cji nie chcąc słu­chać cią­głych kry­tyk i uwag co do tego, jak pro­wa­dzi pań­stwo. Suł­tan kil­ka­krot­nie odrzu­cił jego prośbę aż 31 stycz­nia 1644 ,przy­chy­lił się do jego odejścia, mimo że był zado­wo­lony z jego pracy, po roz­mo­wie z Pashami, któ­rzy wmó­wili mu, iż Mustafa chciał prze­jąć tron. Kilka godzin po zwol­nie­niu Kary z funk­cji naka­zał jego egze­ku­cje. Cała trójka zyskała na tym, gdyż nakło­niony przez tę trójkę mia­no­wał Cinci Hoce Sędziom, Silah­dara Wiel­kim admi­ra­łem a Meh­meda Pasze wiel­kim wezy­rem Dal­sze jego pano­wa­nie to porażka za porażką tuż po śmierci Kara Mustafa Pasha w 1644 roku Mal­tań­scy piraci przejęli sta­tek z mnó­stwem kosz­tow­no­ści, które zabrali na Krete, przez co Yusuf Pasha ,namó­wił Ibra­hima do wojny z Wene­cją, która trwała 24 lata. Począt­kowo odnie­śli mały suk­ces jeda­nak już 1646 roku ,dopro­wa­dzono do utraty jed­nej z wysp impe­rium Ten­de­sou oraz zablo­ko­wa­nia Dar­da­neli. W 1647 roku Kosem wraz z Salih pasha i şey­hüli­slam Abdür­ra­him Efendi pla­no­wali oba­lić Ibra­hima jed­nak bez skutku. Salih Pasha został stra­cony z kolei swą matkę Ibra­him, wysłał do sta­rego pałacu. Rok 1648 był kolej­nym cio­sem dla Suł­tana , Jan­cza­rzy byli coraz bar­dziej niezado­wo­leni z pano­wa­nia męż­czy­zny wyso­kie podatki i brak towa­rów dener­wo­wała rów­nież pro­stych ludzi. 7 sierp­nia 1648 roku Jan­cza­rzy spo­tkali się z mędr­cami i usta­lili, iż bunt nastąpi jutro z rana. Tak też się stało 8 sierp­nia 1648 roku, doszło do wiel­kiego buntu jan­cza­rów ,wielki wezyr suł­tana został udu­szony i roz­darty na strzępy a całe jego bogac­two roz­gra­bione. Suł­tan, gdy dowie­dział się o śmierci swego wezyra ,miał pro­sić a póź­niej gro­zić Janczarom. Wkrótce po tym zła­pano samego Ibra­hima i uwie­ziono go w Top­kapi. Kosem zgo­dziła się z radością na oba­le­nie syna i posa­dze­niu na tro­nie swego 6-let­niego wnuka Meh­meda. Nowo wybrany Wielki wezyr po roz­mo­wie z Kosem, która wyra­ziła zgodę na śmierć Ibra­hima sło­wami „W końcu nie pozo­stawi ani Cie­bie, ani mnie żywego. Stra­cimy kon­trolę nad rzą­dem. Całe spo­łe­czeń­stwo jest w ruinie. Natych­miast usuń go z tronu” w imie­niu Meh­meda zwró­cił się do szejka ul-Islam o fatwe w spra­wie Ibra­hima. Kilka dni póź­niej otrzy­mano wiadomość
„jeśli są dwa kalify, zabij jed­nego z nich”. Kosem po otrzy­ma­niu wia­do­mo­ści od wiel­kiego wezyra udała się do swego wnuka i miała prze­ko­nać go do wyda­nia roz­kazu egze­ku­cji na wła­snym ojcu. W dniu 18 Sierp­nia 1648 roku Ibra­him publicz­nie został udu­szony , tuż przed śmier­cią miał powie­dzieć: „Czyż nie ma wśród Was ani jed­nego, który jadł mój chleb, słu­żył mi i mnie chro­nił? Ci okrut­nicy nade­szli, aby mnie zabić! Miło­sier­dzia! Okaż­cie miło­sier­dzie!”


Ibra­him miał być męż­czy­zną o dłu­giej brą­zo­wej bro­dzie i brą­zo­wych oczach, sze­ro­kim czole oraz rumianą cerę. Począt­kowo miał uni­kać kon­taktu z kobie­tami jed­nak po namo­wie matki oraz Cicnci Hocy zaczął korzy­stać z przy­słu­gu­ją­cego mu prawu, a nawet go nadwy­rę­żać, iż podobno miał gwał­cić nowo przy­wie­zione nie­wol­nice w ogro­dzie, zacho­wu­jąc się przy tym, jak ogier. Ibra­him miał cier­pieć czę­sto na mocne bóle głowy, które utrud­niały mu funk­cjo­no­wa­nie. Spro­wa­dzono dla niego spe­cjal­nie Cicnci Hoce z Rosji, aby go wyle­czył ,jed­nak ten wyko­rzy­sty­wał bole­ści Ibra­hima, mani­pu­lu­jąc nim i udając, że go leczy. Tak też stał się jego głów­nym medy­kiem i mocno się wzbo­ga­cił. Ibra­him lubo­wał się w futrach oraz w bursz­ty­nach i ceny tych rze­czy nie grały roli, gdy chło­pak posta­no­wił je mieć, pła­cił tyle , ile żądano ,przez co czę­sto prze­pła­cał.

Ibra­him był ule­gły na wpływy począt­kowo swo­jej matki póź­niej Seker­pere Hatun i Cinci Hocy. Ibra­him był bar­dzo okrutny i bru­talny naka­zy­wał dla jego roz­rywki obdzie­rać zwie­rzęta ze skóry i robić z nich dla niego futro jaki triumf. Nie jed­no­krot­nie naka­zał zdzie­rać rów­nież skórę z człowieka, gdy ten powie­dział coś nie po jego myśli jak na przy­kład jeden z wróż­bi­tów, który prze­ka­zał mu złą wróżbę. Inna sto­so­wana tor­tura Ibra­hima było wcie­ra­nie roz­grza­nej słomy w otwarte rany wycięte mie­czem. Ibra­him nie oszczę­dzał nawet swo­ich dzieci. Po naro­dzi­nach Meh­meda Tur­han zro­biła Ibra­himowi awanturę o obcego chłopca, któ­rym Ibra­him inte­re­so­wał się bar­dziej niż wła­snym synem, Ten zde­ner­wo­wany pochwy­cił nowo­rodka z rąk Tur­han i wrzu­cił go do sadzawki. Meh­med został ledwo odra­to­wany i do końca życia nosił bliznę na czole. Seker­pere zazdro­sna doniosła, iż sły­szała o zdra­dzie jed­nej z jego nie­wol­nic , ten naka­zał tor­tu­ro­wać kobiety ,aż się przy­znają, jed­nak gdy to nie nastą­piło ,naka­zał zrzu­cić 280 kobiet do Bos­foru w wor­kach.

Ibra­him zaczął popa­dać w uza­leż­nie­nie od opium, które sto­so­wałby nie czuć bólów. Ibra­him kochał się w kobie­tach oty­łych , spe­cjal­nie przy­wie­ziono dla niego mocno otyłą kobiete, która miała ważyć aż 150 kg. Ibra­him zako­chał się w córce Sey­hu­islam Efien­diego i chciał, aby ona została jego kobieta w haremie, gdy ta odmó­wiła ,por­wał ją i uwięził ,gdzie bił ją i poni­żał, dopóki nie wyra­ziła zgody na ślub. Po ślu­bie szybko mu się jed­nak znu­dziła i ode­słał ją do ojca.

Kobiety Ibrahima:
-Turhan Hatice Sultan
- Saliha Dilasub Sultan
-Hatice Muazzez Sultan
-Ayse Sultan
-Mahienver Sultan
-Sacbagi Sultan
-Sivekar Sultan
-Humasah Sultan
-Zafire Sultan
-Teli Hatun
-Asub Hatun

Dzieci:
-Geverhan Sultan (1643 - 27 październik 1694 ) -Turhan Hatice Sultan
-Beyhan Sultan (1645 - 4 marzec 1701) - Turhan Hatice Sultan
-Atike Sultan (1646 - 1686) -Sacbagi Sultan
-Kaya Sultan ( 1642 zm ? )- córka z Mahinver Sultan
-Ummu Guslum Sultan (szacuje się narodziny ok 1640-1642  oraz śmierć pare dni po narodzinach) - Turhan Hatice Sultan
-Peykan Sultan (szacuje się narodziny ok 1640-1646  oraz śmierć pare dni po narodzinach)- Turhan Hatice Sultan
-Ayse Sultan (?-1686) -Turhan Hatice Sultan
-Fatma Sultan ( wrzesień 1642–1657) - Hatice Muazzez Sultan

-Sehzade Osman (sierpien 1644 -1646) z Mahinver Sultan
-Şehzade Bayezid (1 maja 1646 r. - sierpień 1647 r.) - Sivekar Sultan
-Şehzade Cihangir (14 grudnia 1646 r. - 1 grudnia 1648 r.)-Sivekar Sultan
-Şehzade Murad (22 marca 1643 r. - 16 stycznia 1645 r.)-Ayse Sultan
-Şehzade Orhan (październik 1648 - styczeń 1650)- Humasah Sultan
-Şehzade Selim (19 marca 1644 r. - październik 1669 r.)-Sacbagi Sultan
-Şehzade Mehmed  (2 stycznia 1642 - 6 stycznia 1693) -Turhan Hatice
-ŞehzadeSulejman (15 kwietnia 1642 r. - 22/23 czerwca 1691 r.)-Saliha Dilasub Sultan
-ŞehzadeAhmed (25 lutego 1643 - 6 lutego 1695)- Hatice Muazzez Sultan

poniedziałek, 11 września 2017

Osman I

Osman urodził się w 1252/4 lub 1255 roku w Söğüt, jako najprawdopodobniej najmłodszy syn Ertugrula Gazi i Halime Hanim. Według historyków miał mieć dwóch starszych braci. Wraz z ojcem wiedli koczowniczy tryb życia, więc zarówno miejsce, jak i rok urodzenia Osmana jest czysto umowny. Według przekazów od najmłodszych lat miał mieć talent militarny, zostaje opisany jako waleczny bohater. W 1281 roku umiera Ertugrul, a Osmanowi rodzi się syn - Orhan. Po śmierci Ojca Osman miał przejąć władze nad miastem Söğüt, przyznanym przez Anatolijskich Seldżuków. W przeciwieństwie do ojca Osman, nie siedział spokojnie królując nad jednym miastem i terenem blisko niemu, ale zaczynał naloty na Imperium Bizantyjskie. Nie mniej, jednak Osman nie atakował swych Tureckich braci, a żerował na Bizancjum. Osman poślubił córkę Szejka Edebali - Malhun. Osman miał wywodzić się z plemienia Kay'i. Według innej wersji, miał mieć wuja imieniem Dundar, z którym uczestniczył w wyprawach wojennych. Osman miał mieć wysokie ambicje i szalone pomysły ataków na przeciwników; miał zabić swego wuja, gdy ten sprzeciwił się atakowi na Chrześcijańskiego Lorda. Tej wersji nie usłyszymy w Turcji ze względu na to, iż w późniejszych źródłach została uznana za błędną teorię, bądź zatuszowana celowo, aby uniknąć pogorszenia się reputacji założyciela wielkiej dynastii. Osman I pojawia się w źródłach pod kilkoma "imionami": Osman I, Osman Gazi, Osman Bey, Osman Alp, Osman Chan, Fahriddun i Osmancik.
Śmierć Osmana nie jest dokładnie znana, gdyż do pewnego momentu przypisywano mu jeszcze  4 daty śmierci oprócz podanych poniżej.
Ali Osman twierdził początkowo, iż Osman I zmarł w 1320 roku.
W 1502 roku Tevarih Ali twierdził, że Osman I zmarł w 1327 roku.
Ostatecznie według najnowszych "ustaleń" Osman I zmarł w 1324 roku. Miejsce, gdzie zmarł Osman, również nie jest znane. Jedni Historycy twierdzą, iż zmarł w Söğüt inni, że w Bursie. Aczkolwiek przed śmiercią, Osman miał nakazać swemu synowi pochować go w Bursie i przenieść tam stolicę.

Żony:
Malhum Hanim,
Rabia Bala Hatun.
Dzieci:
Orhan Bey - 1281-1362,
Aleaddin Bey - 1282-1331,
Coban Bey - 1283-1337,
Savci Bey - 1294-1325,
Fatma Hatun - 1284-1347,
Pazarli Bey - 1285-1311,
Hamid Bey - 1288-1329,
Melik Bey -1290-1366.
*Sen Osmana:
Będąc w domu swego teścia, miał sen o drzewie wyrastającym z jego pępka i biegnącym ku niebu, które miało się rozgałęziać. Inni podchodzili pod drzewo i podlewali je. Szejk na ten sen miał mu odpowiedzieć: "Osman mój synu, Bóg dał Ci we władanie Imperium dla Ciebie i twych potomków."

poniedziałek, 24 lipca 2017

Kobiety Osmana II

Fatma Zuleyha Hatun - urodzona w 1604 roku, pierwsza żona Osmana II. Datę ich ślubu przypisuje się na początek stycznia 1621 roku. Pochodziła z terenów dzisiejszej Albanii, ze szlacheckiej rodziny. Ciężko powiedzieć cokolwiek na temat jej związku z Osmanem, gdyż nie zachowało się kompletnie nic na temat tego, jak była przez niego traktowana. Ogólnie jest to kobieta bardzo często zapomniana, bądź omijana. Pierwsza wzmianka o niej to ślub z Osmanem, następna mówi, iż  po zabójstwie Osmana, dokładniej w 1625 roku , trafiła do sułtanki Hanzade. Sułtanka ta miała mieć z nią dobry kontakt, a nawet bardzo ją szanowała. Kolejną wzmianką jest list Księcia Bayezid'a, w którym to wciąż zwracał się do niej: "Fatma Hazretleri". Ostatnią wzmianką o niej jest raport weneckiego posła Giovanni Soranzo: "Mieszkając w pałacu siostry zamordowanego sułtana Osmana, pierwsza Albańska żona Zulaik zmarła w pierwszym tygodniu października. Kondukt pogrzebowy był godny księżniczki, uczestniczyli w nim nawet goście z Albanii. Jak słyszeliśmy była to szlachetna kobieta rozdawała złoto ubogim i fundowała studnie." ~~1642 
Dzieci:
Sehzade Orhan - 1622-? * Istnienie niepewne. Przypisany do dwóch matek.


Ayse Haseki Sultan - urodzona w 1605 roku, jako wnuczka Petreva Mehmeda Paszy oraz prawnuczka, bądź praprawnuczka Hatice Sultan - córki Selima I Groźnego. Wzmianki haremowe zarejestrowały ją już w 1619 roku. Miała być kobietą dość mądrą rozkochała w sobie Osmana do tego stopnia, iż jej jako jedynej nadał zaszczytny tytuł Haseki. Miała być szanowaną kobietą, która była dość lubiana w haremie. Jej ślub z sułtanem określany jest na 24 styczeń 1621. Ostatni raz w rejestrze widnieje w roku 1640, co wykazuje iż nigdy nie opuściła Topkapi.

Dzieci: 
Sehzade Orhan - 1622-?  * Istnienie niepewne. Przypisany do dwóch matek.
Sehzade Ahmed - ?-? możliwie 1703, istnienie mało prawdopodobne. 


Akile Rukiya Hanim - urodzona 1606 roku, jako córka szejchuislama Esada Mehmeda Efendiego.
 Poślubiła Osmana 16 lutego 1622 roku. Jej ślub z sułtanem wywołał fale oburzenia wśród poddanych, którzy krytykowali to za pogwałcenie tradycji. Jako, że była wolną muzułmanką, nigdy nie trafiła do haremu, miała żyć na uboczu w tzw. osobnym pałacyku. Ten ślub był zagraniem czysto politycznym, aby przeciągnąć jej ojca na swą stronę. Jako, iż była wykorzystana w ten sposób przez Osmana, nigdy nie była przez niego kochana, czy uwielbiana. Jej ciąża była czystym przypadkiem i można rzec; nie do końca chcianym. Zaszła w ciążę w swą noc poślubną, gdyż to najprawdopodobniej było ich jedyne zbliżenie. Po śmierci Osmana oraz jej dzieci w 1627 roku, wbrew zakazom poślubiła niejakiego Ganizade Nadira Efendiego, a jej dalsze losy pozostały nieznane.
Dzieci: 
Sehzade Mustafa - listopad 1622 - 1623
Zeynep Sultan - listopad 1622 - 1623 bądź 1703



Meylisah Hatun - urodzona w 1604 roku na terenach dzisiejszej Serbii. W jednej wersji miała być prezentem od matki,zaś w drugiej zwykłą niewolnicą, znalezioną na targu. Jest określana jako inteligentna kobieta szczególnie zafascynowana kulturą, a zwłaszcza malarstwem poezją i muzyką. Miała spędzać z sułtanem długie godziny na rozmowach. Osman uwielbiał z nią rozmawiać, szczególnie na tematy ambitne oraz o planach na przyszłość. Oboje mieli być marzycielami, przez co ich rozmowa często miała schodzić na to, co mogłoby się wydarzyć w przyszłości. Jest opisywana, jako najukochańsza kobieta Osmana, jednak w porównaniu do poprzednich jego kobiet - ślubu z nią nie miał. Po śmierci Osmana została wyrzucona z haremu do starego pałacu. gdzie miała dokonać żywota w 1631 roku. Niektórzy spekulują, iż popełniła samobójstwo z żalu po Osmanie oraz dziecku, jak i z samotności, która miała jej strasznie tam doskwierać.
Dzieci:
Sehzade Omer - 20.10.1621-1622

środa, 19 lipca 2017

Gulfem Hatun

Urodziła się prawdopodobnie w 1492/7 roku na Sycylii, bądź Czarnogórze. Istnieje również teoria, iż pochodziła z ziem Polskich. Najprawdopodobniej miała na imię Rosalina. Inne wersje mówią, że była binti Abdullah - czyli córką Abdullaha. Jednakże na jej grobie widnieje napis: "Hatun Binti Abdurraham" - co oznacza, iż była córką Chrześcijanina nawróconego na Islam. Kolejna wersja mówi, iż Gulfem miała być córką Albańskiego bey'a i nazywała się Ayse. Yılmaz Öztun z kolei twierdzi, że była córką niejakiego księcia Murada. Żoną Sulejmana stała się w 1511 roku. W 1521 roku urodziła syna - księcia Murada. Jej radość nie trwała długo, albowiem 12 października 1521 roku zmarł. Wstępując do pałacu otrzymała imię Babe, z kolei po narodzinach syna otrzymała od Sulejmana imię Gulfem, oznaczające róża. Po śmierci syna odsunęła się w cień nigdy więcej, nie wchodząc do alkowy sułtana. Wiadomo, iż miała bardzo dobre relacje z Valide Sultan, dzięki której została  w

Topkapi, żyjąc dość skromnie. Istnieją pogłoski, iż otrzymywała 150 akcze dziennie. Gulfem zapragnęła wybudować swój własny meczet. Zmarła w 1561/2. Według jednej z  legend, zginęła w wyniku próby morderstwa Sulejmana, zaś druga mówi, że Gulfem próbowała zdobyć fundusze na budowę meczetu. Miała zapewnić nałożnicy noc z sułtanem w zamian za pieniądze, jednak Sulejman dowiedział się o wszystkim i nakazał ją stracić. Została pochowana w Gulfem Hatun Meczet.
Meczet Gulfem spalił się w 1850 roku wraz z najbliższą okolicą. Po 9 latach od pożaru odbudowano szkołę, jednak samą świątynię, jak i grobowiec, niestety nie. Do dnia dzisiejszego przetrwał jedynie jej grób, na którym zostało zapisane "męczennik".
Jest opisywana jako czarnowłosa kobieta o smutnym wyglądzie. Może to oznaczać jedynie żałobę po swym dziecku, którą miała nosić już do końca życia.
 *W archiwum Topkapi zachował się fragment listu Gulfem do Księcia Bajazyda: "Twój ojciec jest stary i chory. Odciął się od dobra.... Nie jest godny Ciebie".

poniedziałek, 10 lipca 2017

Sultan Abdulhamid II


Abdulhamid II urodził się 21 września 1842 w Stambule jako syn sułtana Abdulmecida i Tirimujganem Kadinefendim. Gdy miał 10 lat jego matka zmarła, a on został przygarnięty przez kolejna żonę jego ojca Rahime  Perestu, która następnie stała się jego Valide Sultan. Abdulhamid miał wielki dar do stolarstwa. Robił wspaniałe meble, które zachowały się do dnia dzisiejszego i obecnie znajdują się w pałacu Yildiz. Oprócz stolarstwa interesował się muzyką, a szczególnie operą oraz  teatrem. Był częstym gościem przeróżnych spektakli operowych. Kolejnym zainteresowaniem Abdulhamid'a były podróże, gdy był księciem, towarzyszył swemu wujowi Abdulazizowi, podczas wizyty w  Paryżu ( 30.06-10.07.1867), w Londynie (12-23.07.1867), w Wiedniu (28-30.07.1867) oraz kilku innych miastach Europy: m.in. na Węgrzech. Abdulhamid był wysokim mężczyzną o

ciemnej cerze, długim nosie, kręconej brodzie i piwnych oczach. Był intelektualistą, dość jasno określającym swe decyzje oraz cierpliwym słuchaczem. Oprócz tego, zaliczał się do osób bardzo religijnych i pracowitych. Jego córka Ayse mówiła: "Ojciec modli się pięć razy dziennie. Zawsze podczas Ramadanu odczytuje Koran w Meczecie Sulejmana Wspaniałego. Tata wpaja nam wartości religijne i ważność modlitw". Miał pracować po 16 godzin dziennie. W dni wolne poświęcał się swoim zainteresowaniom. Spędzał czas dość aktywnie, głównie na strzelaniu, jeździectwie, pływaniu, zapasach oraz szermierce. Abdulhamid był bardzo oczytanym człowiekiem, specjalnie dla niego przetłumaczono ok. 6 tysięcy książek. Najbardziej lubił thrillery, a jego ulubioną książką, był Sherlock. Ayse o ojcu: Zabrakło tacie miejsca w pałacowej bibliotece. Zaangażował nowy pokój, gdzie umieścił około 500-600 książek, podobnych do Sherlock'a - jego ulubionej książki." Aktualnie książki Abdulhamid'a znajdują się w bibliotece Uniwersyteckiej Rare Books.  Uwielbiał Kawę, jego córka wspominała: " Mój tata uwielbia Kawę. Pije, jednak tylko z Jemenu. Spożywał ją 6-7 razy dziennie, najbardziej uwielbia, gdy parzy mu ją książę Halil"  Otrzymał dwa

przydomki w Europie: Red Sultan (Krwiożerczy sułtan) oraz w Imperium: Ulu Hakan (Zaszczytny tytuł). Abdullahmid miał 13 kobiet i siedemnaście dzieci. Zmarł 10 lutego 1918 roku z przyczyn nieznanych.

poniedziałek, 6 marca 2017

Sehzade Bayezid

Książę Bajazyd - urodził się prawdopodobnie w sierpniu 1525 roku w Stambule. Jedyny ze  swojego rodzonego rodzeństwa miał wygląd typowego Osmana, bez większych europejskich naleciałości. Według przekazu, bardzo przypominał Selima I. Był bardzo zdolny militarnie i strategicznie, od najmłodszych lat wykazywał w tym wielki talent. Był doskonałym jeźdźcem oraz doskonale władał mieczem, w przeciwieństwie do swego starszego brata Selima, który był mniej od niego utalentowany. Po śmierci Mehmeda - jego najstarszego rodzonego brata - Hurrem właśnie w nim widziała następce, z kolei Sulejman wolał cichego, nie buntującego się Selima.  Miał dość ekspresyjny charakter z dużą nutką buntownika. Od najmłodszych lat umiał postawić na swoim, był osobą dość upartą, porywczą, twardo dążącą do celu. Odznaczał się również sporą brutalnością. Książę był bardzo uzdolniony również poetycko, pisał wiersze pod pseudonimem Sahi. Najbardziej znany jego wiersz jest adresowany do jego ojca.

Został obrzezany 11 listopada 1539 roku wraz z swym bratem Cihangirem. Książę Bajazyd w roku około 1543/4 przejął gubernatorstwo w Anatolii. W 1553 roku został przydzielony do Gubernatorstwa w Rumelii, aby tłumić bunt przeciwko Sulejmanowi. Pomimo, iż ostatecznie bunt został stłumiony Sulejman uznał  Bajazyda za winnego i odesłał go do Kutahya. W 1558 roku w wyniku wojny pomiędzy nim, a Selimem, Sulejman odesłał Bajazyda do Amasy'i co uznał za obrazę, gdyż pięć lat temu rządził tam stracony Książę Mustafa. Ostatecznie Bajazyd w Amasy'i wylądował najprawdopodobniej pod koniec roku, możliwie 21grudnia 1558. Drugą wojnę z Selimem przegrał 29 maja 1559 roku, pomimo przewagi wojska. W wyniku działań pomiędzy braćmi Bajazyd w połowie sierpnia 1560 roku uciekł do Persji w poszukiwaniu schronienia. Sulejman uznał to za zdradę i wydał wyrok śmierci na Bajazyda. Sułtan podjął rozmowę, dotyczącą odzyskania syna, ostatecznie Tahmasp wydał księcia za 200 tysięcy sztuk złota oraz twierdzę Kars. Bajazyd został uduszony 25 września 1561 roku wraz z czterema synami, których zabrał ze sobą.  Został pochowany w Melik-i Acem Türbesi 

Bajazyd poślubił w 1543 roku Fatmę Hatun, uznaje się ją za matkę wszystkich jego dzieci jednak w L. Perice miał dzieci z różnymi kobietami.
Dzieci Bajazyda:
- Książę Orhan: 1543 - 25.09.1561- stracony z rozkazu Sułtana,
- Książę Osman: 1547 - 25.09.1561 -stracony z rozkazu Sułtana,
- Książę Abdullah: 1548 - 25.09.1561 - stracony z rozkazu Sułtana,
- Książę Mahmud: 1552 - 25.09.1561 - stracony z rozkazu Sułtana,
- Książę Murad:* 1559 - 09.03.1561 - stracony z rozkazu Sułtana,
- Książę Mehmed:* 1559 - 03.10.1561 - stracony z rozkazu Sułtana,
- Hanzade Sultan: 1556 - ?
- Mihrumah Sultan: 1547 - 1594,
- Hatice Sultan: 1550 - 1550,
- Ayse Sultan: 1553 - 1573 - zmarła podczas porodu.
* Imiona chłopców według źródeł są różnie przypisywane do dat śmierci.

Załączam przetłumaczony przeze mnie z tureckiego wiersz. W stopniu jakim zrozumiałam. Niekoniecznie jest to tłumaczenie perfekcyjne. Proszę o nie kopiowanie.

O mój ojcze. Mój Sulejmanie, władco świata. Od końca do końca.
Jesteś duszą mego istnienia i moja dusza Cię kocha.
Czy zamierzasz zgładzić swego Bajazyda?
Tylko Bóg wie, że nie popełniłem  żadnej zbrodni.
Z miłości do Adama, który jest początkiem proroków.
I nawet do Mojżesza, Jezusa i Maryi.
Na miłość ducha, który jest władcą wszechświata.
Bóg wie jestem niewinny, mój majestacie, mój sułtanie, mój ojcze.
 Jestem jak Mecun a szczyty górskie stały się miejscem spoczynku.
Zostałem oddzielony od wszystkich dóbr, wszystko pozostało daleko.
I płacze, jestem nieszczęśliwy, uratuj mnie od rozłąki.
Bóg wie jestem niewinny, mój majestacie, mój sułtanie, mój ojcze.
Kto powie Ci o mojej sytuacji?
O łaskawy. Stałem się sierotą oddzielony od matki i prawdziwego rodzeństwa. 
Nie jest to żaden bunt przeciwko Tobie.
Bóg jest najmądrzejszy. Bóg wie jestem niewinny, mój majestacie, mój sułtanie, mój ojcze.
 O mój władco jestem niewinny.
Czy nie można powstrzymać rozlewu krwi niewinnych?
Czy twój niewolnik ma iść do domu Boga?
Bóg wie jestem niewinny, mój majestacie, mój sułtanie, mój ojcze.
Bóg uczynił Cię władcą świata.
Gdy zabijesz swego niewolnika, śmiech będzie wrogiem.
Nie oddzielaj mnie od synów, którzy są światłem w moich oczach.
 Bóg wie jestem niewinny, mój majestacie, mój sułtanie, mój ojcze.
Powiedzmy, że moje ręce są we krwi.
Jest na to przypowieść "Nie jest ważne czy niewolnik zgrzeszył".
Wybacz winę Bajazyda, nie zabijaj tego niewolnika.  
Bóg wie jestem niewinny, mój majestacie, mój sułtanie, mój ojcze.

Odpowiedź Sulejmana:
O mój synu, który jest wiecznie buntowniczy i nieposłuszny
O mój synu, który nigdy nie słucha moich poleceń.
Czy mam zamiar zabić mojego Bajazyda?
Nie mów, że jesteś niewinny. Żałuj i nawróć się mój synu.
Z miłości do proroków, świętych i duszy wielkich ludzi.
Na miłość Noego, Ibrahima, Mojżesza i syna Maryi.
Na miłość do dumy wszechświata na proroka Mahometa, który jest pieczęcią proroctwa.
 Nie mów, że jesteś niewinny. Żałuj i nawróć się mój synu.
Tylko pustynia jest odpoczynkiem dla Mecun, który nigdy nie chce słyszeć  i wspominać osoby.
Ci, którzy uciekają od bliskości i posłuszeństwa zawsze są daleko.
To nie wstyd jeśli powiesz" Jestem nieszczęśliwy, uratuj mnie od rozłąki."
 Nie mów, że jesteś niewinny. Żałuj i nawróć się mój synu.
Proroctwo pochodzi od Boga, który dla posłusznych będzie łaskawy.
Ten kto odmawia swoim rodzicom, będzie sierotą. 
Miłosierny Bóg jest świadomy twojego buntu. 
 Nie mów, że jesteś niewinny. Żałuj i nawróć się mój synu.
Nie wiesz, miłosierdzie i dobroć są ozdobą wiary?
Czy nie jest z dala od rozlewu krwi niewinnych?
Czy nie idziesz do domu Boga poprzez uwolnienie niewolników? 
Nie mów, że jesteś niewinny. Żałuj i nawróć się mój synu.
Bóg wyznaczył mi pasterstwo nad ludźmi, aby byli posłuszni.
Chce pokonać wilka dla moich owiec.
Niech Bóg przeszkodzi mi w zabiciu Ciebie jeśli jesteś niewinny.
 Nie mów, że jesteś niewinny. Żałuj i nawróć się mój synu.
Powiedzmy twoje ręce są we krwi.
Jeśli się nawrócisz, wybaczę Ci.
Mój drogi Bajazydzie, wybaczę Ci twoją zbrodnię jeśli wrócisz na właściwą drogę.
  Nie mów, że jesteś niewinny. Żałuj i nawróć się mój synu.

sobota, 25 lutego 2017

Gość w dom, Bóg w dom czyli Turecka gościnność.

O Tureckiej gościnności krążą legendy, a jak to wygląda i jest naprawdę? Postaram się wam nieco przybliżyć z własnych obserwacji i doświadczeń.

Przede wszystkim można zacząć od spotkań na ulicy. Jeśli Turek spotka taką zagubioną osóbkę, z chęcią pomoże np. wskazać drogę, jednak częściej zwyczajnie zaprowadzi cię tam, gdzie chcesz dotrzeć, abyś się nie zgubił i dotarł tam gdzie rzeczywiście chcesz. Często bywa i tak, co dla nas jest po części oburzające, bądź wywołuje w nas strach i panikę, a mianowicie Turek, który pomagał w dojściu gdzieś zapyta gdzie mieszkacie. Jeśli odpowie się, że w hotelu w większości przypadkach usłyszycie zaproszenie do niego do domu. Jeśli się zgodzisz to po dotarciu do niego do domu otrzymasz ciepły posiłek, gdyż na pewno nic nie jadłeś od dawna oraz nocleg oczywiście za darmo. Jeśli masz znajomych w Turcji i są to rodowici mieszkańcy, gdy powiadomisz ich o swoim przyjeździe nie ma mowy na to, abyś zamieszkał w hotelu. Jest to dla nich upokarzające, że ktoś dla nich bliski włóczy się po hotelach.

Od kiedy Turcy traktują kogoś jak swego przyjaciela? Właściwie to od początku znajomości jeśli odwzajemniasz ich serdeczność, serdecznością jesteś traktowany jak ktoś dla nich bliski.

Co zrobić jeśli otrzymałeś zaproszenie do Tureckiego domu na obiad, herbatę?
Po pierwsze i przede wszystkim przed domem/mieszkaniem etc., ściągnij buty, gdyż możesz się liczyć z cofnięciem Cię przed dom, a później przed każdym przyjściem, będą Cię hamować od progu. Po przejściu już progu domu boso możesz, ale nie musisz otrzymać tureckie pantofelki. Wszystko zależy jakie życie prowadzą mieszkańcy domu, do którego przychodzisz i czy sami chodzą w pantoflach, czy boso. Druga rzecz po przekroczeniu progu jest całowanie starszych w dłoń. Nie musisz tego robić jeśli czujesz się niekomfortowo i umiesz wytłumaczyć, że w twojej kulturze się tego nie robi, a najlepiej mieć osobę, która za Ciebie to wytłumaczy. Po za tym Turcy witają się całując w oba policzki nawet między mężczyzną, a mężczyzną. Po odbyciu "wstępu"zostaniesz zapytany o samopoczucie. Turcy zazwyczaj odpowiadają, że dobrze i dziękują więc nie należy zaczynać rozmowy od typowego np. "źle się czuje, boli mnie głowa" etc.
Turcy przy zaproszeniu na herbatę poczęstują nas dodatkowo jakimś smakołykiem. Grzecznie jest dla nich odmówić, jednak oni i tak zaproponują po raz drugi więc należy się zgodzić. Nie należy od razu akceptować, ale też nie należy odmawiać do końca.

Zaproszenie na obiad to wyzwanie dla każdego. Turecki obiad przeważnie jest bardzo obfity i należy na niego przyjść z wilczym głodem. Odmówienie posiłku będzie dla nich czymś w rodzaju poniżenia, mogą pomyśleć, iż nie smakują Ci ich potrawy itp. Obiad w Turcji jadany jest wieczorem, przy wielkim stole i najczęściej z całą rodziną oraz gośćmi. Taki obiad trwa bardzo długo, po części głównej zostaje podana herbata oraz smakołyki, jednak jeśli przejdziemy część główną, niestety gospodyni nie da nam wytchnienia i po kilku minutach zacznie przynosić kolejne dania. Nie należy odmawiać żadnemu posiłkowi, spróbować chociaż odrobinę, jednak uprzedzać, że już się najadłeś.