sobota, 14 marca 2020

Ibrahim I


Ibra­him I uro­dził się 5 Listo­pada 1615 roku zmarły 18 sierp­nia 1648 roku. Syn Ahmeda I i Kosem Sul­tan. Ibra­him tra­fił do zło­tej klatki ,mając zale­d­wie 2 lata w sta­rym pałacu. Naj­praw­do­po­dob­niej jedy­nie jako jedyny z braci ze względu na młody wiek miał kon­takt bli­ski z matką pod­czas pano­wa­nia Osmana II. Kiedy jego brat Murad zasiadł na tro­nie, został prze­nie­siony wraz z rodzeń­stwem do zło­tych kla­tek w Top­kapi, gdzie cał­ko­wi­cie z dnia na dzień 8-let­niego Ibra­hima odcięto go od matki. W zło­tej klatce żył 23 lata co odbiło się to na jego psy­chice. Odse­pa­ro­wany na wiele lat od świata i ludzi żył w cią­głym stra­chu przed śmier­cią. Nie wiele wia­domo o życiu Ibra­hima w klat­kach jed­nak po opusz­cze­niu klatki , oka­zało się, że jest on kom­plet­nie nieprzy­go­to­wany do spra­wo­wa­nia wła­dzy. Jego brat na łożu śmierci naka­zał zabić Ibra­hima jed­nak Kosem , powstrzy­mała roz­kaz wie­dząc, iż wtedy straci wła­dze , oznaj­miła Mura­dowi, iż ten nie żyje. Kiedy to w 1640 roku przy­szli po niego posłańce oznaj­mia­jąc mu śmierć suł­tana Murada oraz to iż od dziś tron należy się jemu, Ibra­him nie uwie­rzył im i zamknął się w klatce , bojąc się, iż jest to pod­stęp jego brata. Kosem posta­no­wiła użyć pod­stępu, aby wycią­gnąć Ibra­hima z klatki naka­zała, aby nie poda­wać mu posił­ków, a talerz z jedze­niem usta­wić przed klatką. Wygłod­niały Ibra­him w końcu wyszedł z klatki ,skąd został ,zabrany przez straż­ni­ków do kom­naty Kosem. Męż­czy­zna na­dal nie uwie­rzył w słowa swej matki, naka­zał, aby poka­zano mu ciało zmar­łego brata. Ibra­him, gdy zoba­czył , ciało brata w końcu uwie­rzył ,miał wtedy krzyk­nąć „Hurra! Rzeź­nik Impe­rium nie żyje!”.


Ibra­him na początku swo­jego pano­wa­niu wyka­zy­wał zain­te­re­so­wa­nie pań­stwem i nowymi rze­czami ,które miał uczyć się od Kara Mustafa Pasha. Jed­nak wkrótce prze­ka­zał więk­szość obo­wiąz­ków na swego nauczy­ciela i tak Pasha ,odno­wił pokój z Austria, odzy­sku­jąc zie­mie od Koza­ków usta­bi­lizo­wano walutę oraz wzmoc­nił gospodarkę ,zmniej­sza­jąc prawa Jan­cza­rów i ich liczbę, oraz zmniej­sza­jąc prawa guber­na­to­rów pro­win­cji. Ibra­him miał czę­sto wybie­rać się na prze­chadzki w prze­bra­niu po sto­licy z Pasha i pro­sić go o dobrą obser­wa­cję czego ludzie potrze­bują. Dobre rządy nie­stety szybko się skoń­czyły wraz ze śmier­cią Kara Mustafa Pashy, która swoją drogą była wielką intrygą Tur­han (kobiety Ibra­hima) oraz kilku innych Pashow min. Cinci Hoca Silah­dar i Sul­tan­zade Meh­med Pasha zawarli sojusz ,prze­ciwko Ibra­himowi zbie­rali łapówki i dopro­wa­dzili do egze­ku­cji Kary Mustafy Paszy. Kara Mustafa Pasha kil­ka­krot­nie miał pro­sić suł­tana o, zwo­nie­nie z funk­cji nie chcąc słu­chać cią­głych kry­tyk i uwag co do tego, jak pro­wa­dzi pań­stwo. Suł­tan kil­ka­krot­nie odrzu­cił jego prośbę aż 31 stycz­nia 1644 ,przy­chy­lił się do jego odejścia, mimo że był zado­wo­lony z jego pracy, po roz­mo­wie z Pashami, któ­rzy wmó­wili mu, iż Mustafa chciał prze­jąć tron. Kilka godzin po zwol­nie­niu Kary z funk­cji naka­zał jego egze­ku­cje. Cała trójka zyskała na tym, gdyż nakło­niony przez tę trójkę mia­no­wał Cinci Hoce Sędziom, Silah­dara Wiel­kim admi­ra­łem a Meh­meda Pasze wiel­kim wezy­rem Dal­sze jego pano­wa­nie to porażka za porażką tuż po śmierci Kara Mustafa Pasha w 1644 roku Mal­tań­scy piraci przejęli sta­tek z mnó­stwem kosz­tow­no­ści, które zabrali na Krete, przez co Yusuf Pasha ,namó­wił Ibra­hima do wojny z Wene­cją, która trwała 24 lata. Począt­kowo odnie­śli mały suk­ces jeda­nak już 1646 roku ,dopro­wa­dzono do utraty jed­nej z wysp impe­rium Ten­de­sou oraz zablo­ko­wa­nia Dar­da­neli. W 1647 roku Kosem wraz z Salih pasha i şey­hüli­slam Abdür­ra­him Efendi pla­no­wali oba­lić Ibra­hima jed­nak bez skutku. Salih Pasha został stra­cony z kolei swą matkę Ibra­him, wysłał do sta­rego pałacu. Rok 1648 był kolej­nym cio­sem dla Suł­tana , Jan­cza­rzy byli coraz bar­dziej niezado­wo­leni z pano­wa­nia męż­czy­zny wyso­kie podatki i brak towa­rów dener­wo­wała rów­nież pro­stych ludzi. 7 sierp­nia 1648 roku Jan­cza­rzy spo­tkali się z mędr­cami i usta­lili, iż bunt nastąpi jutro z rana. Tak też się stało 8 sierp­nia 1648 roku, doszło do wiel­kiego buntu jan­cza­rów ,wielki wezyr suł­tana został udu­szony i roz­darty na strzępy a całe jego bogac­two roz­gra­bione. Suł­tan, gdy dowie­dział się o śmierci swego wezyra ,miał pro­sić a póź­niej gro­zić Janczarom. Wkrótce po tym zła­pano samego Ibra­hima i uwie­ziono go w Top­kapi. Kosem zgo­dziła się z radością na oba­le­nie syna i posa­dze­niu na tro­nie swego 6-let­niego wnuka Meh­meda. Nowo wybrany Wielki wezyr po roz­mo­wie z Kosem, która wyra­ziła zgodę na śmierć Ibra­hima sło­wami „W końcu nie pozo­stawi ani Cie­bie, ani mnie żywego. Stra­cimy kon­trolę nad rzą­dem. Całe spo­łe­czeń­stwo jest w ruinie. Natych­miast usuń go z tronu” w imie­niu Meh­meda zwró­cił się do szejka ul-Islam o fatwe w spra­wie Ibra­hima. Kilka dni póź­niej otrzy­mano wiadomość
„jeśli są dwa kalify, zabij jed­nego z nich”. Kosem po otrzy­ma­niu wia­do­mo­ści od wiel­kiego wezyra udała się do swego wnuka i miała prze­ko­nać go do wyda­nia roz­kazu egze­ku­cji na wła­snym ojcu. W dniu 18 Sierp­nia 1648 roku Ibra­him publicz­nie został udu­szony , tuż przed śmier­cią miał powie­dzieć: „Czyż nie ma wśród Was ani jed­nego, który jadł mój chleb, słu­żył mi i mnie chro­nił? Ci okrut­nicy nade­szli, aby mnie zabić! Miło­sier­dzia! Okaż­cie miło­sier­dzie!”


Ibra­him miał być męż­czy­zną o dłu­giej brą­zo­wej bro­dzie i brą­zo­wych oczach, sze­ro­kim czole oraz rumianą cerę. Począt­kowo miał uni­kać kon­taktu z kobie­tami jed­nak po namo­wie matki oraz Cicnci Hocy zaczął korzy­stać z przy­słu­gu­ją­cego mu prawu, a nawet go nadwy­rę­żać, iż podobno miał gwał­cić nowo przy­wie­zione nie­wol­nice w ogro­dzie, zacho­wu­jąc się przy tym, jak ogier. Ibra­him miał cier­pieć czę­sto na mocne bóle głowy, które utrud­niały mu funk­cjo­no­wa­nie. Spro­wa­dzono dla niego spe­cjal­nie Cicnci Hoce z Rosji, aby go wyle­czył ,jed­nak ten wyko­rzy­sty­wał bole­ści Ibra­hima, mani­pu­lu­jąc nim i udając, że go leczy. Tak też stał się jego głów­nym medy­kiem i mocno się wzbo­ga­cił. Ibra­him lubo­wał się w futrach oraz w bursz­ty­nach i ceny tych rze­czy nie grały roli, gdy chło­pak posta­no­wił je mieć, pła­cił tyle , ile żądano ,przez co czę­sto prze­pła­cał.

Ibra­him był ule­gły na wpływy począt­kowo swo­jej matki póź­niej Seker­pere Hatun i Cinci Hocy. Ibra­him był bar­dzo okrutny i bru­talny naka­zy­wał dla jego roz­rywki obdzie­rać zwie­rzęta ze skóry i robić z nich dla niego futro jaki triumf. Nie jed­no­krot­nie naka­zał zdzie­rać rów­nież skórę z człowieka, gdy ten powie­dział coś nie po jego myśli jak na przy­kład jeden z wróż­bi­tów, który prze­ka­zał mu złą wróżbę. Inna sto­so­wana tor­tura Ibra­hima było wcie­ra­nie roz­grza­nej słomy w otwarte rany wycięte mie­czem. Ibra­him nie oszczę­dzał nawet swo­ich dzieci. Po naro­dzi­nach Meh­meda Tur­han zro­biła Ibra­himowi awanturę o obcego chłopca, któ­rym Ibra­him inte­re­so­wał się bar­dziej niż wła­snym synem, Ten zde­ner­wo­wany pochwy­cił nowo­rodka z rąk Tur­han i wrzu­cił go do sadzawki. Meh­med został ledwo odra­to­wany i do końca życia nosił bliznę na czole. Seker­pere zazdro­sna doniosła, iż sły­szała o zdra­dzie jed­nej z jego nie­wol­nic , ten naka­zał tor­tu­ro­wać kobiety ,aż się przy­znają, jed­nak gdy to nie nastą­piło ,naka­zał zrzu­cić 280 kobiet do Bos­foru w wor­kach.

Ibra­him zaczął popa­dać w uza­leż­nie­nie od opium, które sto­so­wałby nie czuć bólów. Ibra­him kochał się w kobie­tach oty­łych , spe­cjal­nie przy­wie­ziono dla niego mocno otyłą kobiete, która miała ważyć aż 150 kg. Ibra­him zako­chał się w córce Sey­hu­islam Efien­diego i chciał, aby ona została jego kobieta w haremie, gdy ta odmó­wiła ,por­wał ją i uwięził ,gdzie bił ją i poni­żał, dopóki nie wyra­ziła zgody na ślub. Po ślu­bie szybko mu się jed­nak znu­dziła i ode­słał ją do ojca.

Kobiety Ibrahima:
-Turhan Hatice Sultan
- Saliha Dilasub Sultan
-Hatice Muazzez Sultan
-Ayse Sultan
-Mahienver Sultan
-Sacbagi Sultan
-Sivekar Sultan
-Humasah Sultan
-Zafire Sultan
-Teli Hatun
-Asub Hatun

Dzieci:
-Geverhan Sultan (1643 - 27 październik 1694 ) -Turhan Hatice Sultan
-Beyhan Sultan (1645 - 4 marzec 1701) - Turhan Hatice Sultan
-Atike Sultan (1646 - 1686) -Sacbagi Sultan
-Kaya Sultan ( 1642 zm ? )- córka z Mahinver Sultan
-Ummu Guslum Sultan (szacuje się narodziny ok 1640-1642  oraz śmierć pare dni po narodzinach) - Turhan Hatice Sultan
-Peykan Sultan (szacuje się narodziny ok 1640-1646  oraz śmierć pare dni po narodzinach)- Turhan Hatice Sultan
-Ayse Sultan (?-1686) -Turhan Hatice Sultan
-Fatma Sultan ( wrzesień 1642–1657) - Hatice Muazzez Sultan

-Sehzade Osman (sierpien 1644 -1646) z Mahinver Sultan
-Şehzade Bayezid (1 maja 1646 r. - sierpień 1647 r.) - Sivekar Sultan
-Şehzade Cihangir (14 grudnia 1646 r. - 1 grudnia 1648 r.)-Sivekar Sultan
-Şehzade Murad (22 marca 1643 r. - 16 stycznia 1645 r.)-Ayse Sultan
-Şehzade Orhan (październik 1648 - styczeń 1650)- Humasah Sultan
-Şehzade Selim (19 marca 1644 r. - październik 1669 r.)-Sacbagi Sultan
-Şehzade Mehmed  (2 stycznia 1642 - 6 stycznia 1693) -Turhan Hatice
-ŞehzadeSulejman (15 kwietnia 1642 r. - 22/23 czerwca 1691 r.)-Saliha Dilasub Sultan
-ŞehzadeAhmed (25 lutego 1643 - 6 lutego 1695)- Hatice Muazzez Sultan